ENGLISH TEXT AT THE END
Χρειαζόμαστε τον ΟΗΕ όσο μάς χρειάζεται αυτός
Του δρα Ιωσήφ Ιωσήφ*
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) ιδρύθηκε το 1945 για να προωθήσει την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνική πρόοδο σε όλο τον κόσμο. Έκτοτε, δύο από τα κύρια προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει είναι: Πρώτον, η πολιτικοποίηση και εκμετάλλευση του από τα κράτη μέλη, που τον χρησιμοποιούν ως μέσο εθνικής πολιτικής. Δεύτερον, τα οικονομικά προβλήματα που προκαλούνται από τα κράτη μέλη -- ιδίως τα μεγάλα, πλούσια και ισχυρά -- που δεν είναι διατεθειμένα να καταβάλουν τα τέλη τους ή να συμβάλουν στη χρηματοδότηση δράσεων και προγραμμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Το πρώτο πρόβλημα προκύπτει σχεδόν φυσιολογικά από το γεγονός ότι ως οργανισμός κυρίαρχων κρατών που ανταγωνίζονται για ισχύ, επιρροή και πόρους, ο ΟΗΕ έχει εμπλακεί σε διαμάχες και συγκρούσεις που είναι εγγενείς στο παγκόσμιο σύστημα και τη διεθνή πολιτική. Η πολιτικοποίηση του ΟΗΕ, στην πραγματικότητα, έχει καταστεί ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του σύγχρονου κρατο-κεντρικού διεθνούς πολιτικού συστήματος. Ως ένα δημόσιο φόρουμ άσκησης «διεθνούς κοινοβουλευτικής δημοκρατίας» στη Γενική Συνέλευση και επίλυσης συγκρούσεων στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο παγκόσμιος οργανισμός τείνει να μετατραπεί σε εργαλείο εθνικών πολιτικών, κάτι που είναι κατανοητό (όχι όμως και δικαιολογημένο). Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα κράτη βλέπουν τον ΟΗΕ ως μέσο συγκρουσιακών πολιτικών, μετατρέποντας τον έτσι σε κέντρο ανταγωνιστικής και πλάγιας διπλωματίας, αν όχι και ανοικτής προπαγάνδας. Μερικές φορές τον χρησιμοποιούν ως μέσο για την κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης ή ως αρένα για διπλωματικές μανούβρες. Αρκετά συχνά, το χρησιμοποιούν, επίσης, ως εργαλείο για την άσκηση πολιτικής πίεσης ή για την εξασφάλιση συλλογικής νομιμοποίησης για ορισμένες εθνικές δράσεις. Η πολιτικοποίηση είναι στη φύση, τη λογική και τη δυναμική -- αν όχι στη μοίρα και το πεπρωμένο -- κάθε διακυβερνητικού οργανισμού. Ωστόσο, τα κράτη μέλη πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η πολιτική αξιοπιστία και λειτουργικότητα κάθε διακυβερνητικού οργανισμού εξαρτάται απόλυτα από τη στήριξη των χωρών. Στην περίπτωση των Ηνωμένων Εθνών και την αποστολή του, δεν υπάρχει άλλη πηγή αξιοπιστίας από την πολιτική βούληση και υποστήριξη των κυβερνήσεων των κρατών μελών. Αρκετά συχνά, όμως, υπάρχει έλλειψη πολιτικής στήριξης, και αυτό δεν είναι βοηθητικό για την προώθηση των στόχων του ΟΗΕ.
Το δεύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο ΟΗΕ έχει να κάνει με οικονομικές δυσκολίες. Αυτό είναι, επίσης, ένα μακροχρόνιο ζήτημα. Στο παρελθόν ο Οργανισμός ήταν κύρια είδηση, καθώς βρέθηκε στα πρόθυρα οικονομικής κατάρρευσης. Το πρόβλημα είναι αποτέλεσμα κυρίως της έλλειψης βούλησης εκ μέρους των κρατών μελών να πληρώσουν έγκαιρα τα τέλη τους ή να κάνουν εθελοντικές εισφορές για τη χρηματοδότηση ειρηνευτικών επιχειρήσεων και άλλων δραστηριοτήτων.
Ορισμένες από τις δράσεις των Ηνωμένων Εθνών, όπως οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις που αποφασίστηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας, είναι αρκετά δαπανηρές. Σήμερα υπάρχουν δεκαπέντε ειρηνευτικές επιχειρήσεις με σχεδόν 120.000 ένστολους και πολιτικό προσωπικό σε όλο τον κόσμο, με ετήσιο κόστος περίπου $7.8 δις. Μόνο οι εκπρόθεσμες εισφορές για ειρηνευτικές αποστολές είναι πάνω από $2 δις. Προφανώς ο ΟΗΕ, όπως και κάθε άλλος οργανισμός, δεν μπορεί να πετύχει πολλά πράγματα αν δεν έχει τους πόρους για την υλοποίηση πολιτικών και τη διεκπεραίωση επιχειρήσεων που κοστίζουν χρήματα. Και πάλι, ο ΟΗΕ μπορεί να στηριχθεί μόνο στην καλή θέληση και στους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Άλλωστε, αν δεν υπάρχει «οικονομική βούληση» από την πλευρά των κρατών μελών, δεν μπορούν να βρεθούν άλλοι τρόποι και μέσα για χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των ειρηνευτικών του επιχειρήσεων.
Ενώ ο ΟΗΕ προσπαθεί να ξεπεράσει τις δυσκολίες του, η διεθνής κοινότητα και τα επιμέρους κράτη αναμένουν τη συμμετοχή του για την αντιμετώπιση διεθνών προβλημάτων και την επίλυση συγκρούσεων. Την ίδια στιγμή, η επικρατούσα γενική εντύπωση είναι ότι ο κόσμος δεν μπορεί να αντέξει περαιτέρω αποδυνάμωση του ΟΗΕ. Γιατί, πάνω από όλα, είναι το μόνο οικουμενικό διακυβερνητικό φόρουμ όπου τα έθνη μπορούν να συναντηθούν για να συνομιλήσουν. Άλλωστε, ο διάλογος και η ανταλλαγή επιχειρημάτων στο Μανχάταν είναι καλύτερη από την ανταλλαγή πυρών οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Σε ένα συρρικνούμενο κόσμο κλιμακούμενης πολυπλοκότητας, αυξανόμενης αλληλεξάρτησης και στενότητας επιλογών, ένας διεθνής οργανισμός με επαρκή πολιτική αξιοπιστία και υγιή οικονομικά θεμέλια αποτελεί αναγκαιότητα. Ας μη ξεχνούμε ότι ο ΟΗΕ γεννήθηκε -- σαν φοίνικας -- μέσα από τις φλόγες και τις στάχτες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου με πρωταρχικό στόχο τη διατήρηση της ειρήνης και τη διάσωση των «επερχομένων γενεών από τη μάστιγα του πολέμου». Ο στόχος αυτός δεν έχει επιτευχθεί, αλλά αξίζει να συνεχιστεί η προσπάθεια και να διατηρηθεί ζωντανή η ελπίδα.
Παρά το γεγονός ότι πολλές προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για επίλυση συγκρούσεων και διαφύλαξη της ειρήνης απέτυχαν, κατηγορώντας τον ΟΗΕ (ή μόνο τον ΟΗΕ) για αυτή την αποτυχία είναι μια υπεραπλούστευση. Εξάλλου, ο ΟΗΕ δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας μικρόκοσμος και ένας αντικατοπτρισμός του πραγματικού κόσμου που έχει πολλά προβλήματα και ελάχιστες λύσεις ή καμία λύση σε ορισμένες περιπτώσεις. Ως θεσμική διευθέτηση μέσω της οποίας οι χώρες αλληλεπιδρούν, ο ΟΗΕ μπορεί να είναι αποτελεσματικός μόνο αν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν τη βούληση και δέσμευση να ξεπερνούν τις δυσκολίες και να βρίσκουν λύσεις. Αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα. Όσο για τον ΟΗΕ, τον χρειαζόμαστε, όσο μάς χρειάζεται και αυτός.
*Ο Ιωσήφ Ιωσήφ, είναι τέως Πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα
και Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Κυπριακό Κέντρο Στρατηγικών Μελετών ( http://strategy-cy.com)
THE ENGLISH TEXT
WE NEED THE UN AS MUCH AS IT NEEDS US
By Joseph Joseph*
The United Nations (UN) was created in 1945 to promote peace, justice, human rights and social progress worldwide. Ever since, two of the main problems it has been facing are: first, its politicization and abuse by states as an instrument of national policies; and second, financial problems caused by member states -- especially the big, wealthy and powerful ones -- which are not willing to pay their fees or help finance UN actions and programs.
The first problem arises almost naturally from the fact that as an organization of sovereign states competing over power, influence and resources, the UN has been entangled in disputes and confrontations which are inherent in the world system and international politics. The politicization of the UN has, in fact, become a major feature of the modern state-centric international political system. As a public forum for the practice of “international parliamentary democracy” in the General Assembly and conflict resolution in the Security Council, the world organization has increasingly and understandably (though not justifiably) turned into a tool of national policies. It could be argued that in most cases, states look at it, and make it work, as a confrontational political arena or a center of competitive and oblique diplomacy, if not open propaganda. Occasionally, it is also used as a means for the mobilization of world public opinion or as an arena for diplomatic maneuvering. Quite often, it is also used as an instrument for exercising political pressure or gaining collective legitimization for certain national actions. Politicization is in the nature, logic and dynamics -- if not the fate and destiny -- of any intergovernmental organization. However, member states should realize that the political credibility and functionality of any intergovernmental organization depends totally on the support of counties. In the case of the UN and its mission, there is no other source of credibility than the political will and support of the governments of member states. Quite often, however, there is a shortage of political support that is not helpful for promoting UN objectives.
The second problem the UN is facing has to do with financial difficulties. This is also a long standing issue. In the past, the organization was making headlines as being at the verge of economic collapse. The problem is mainly the result of lacking will on the part of the member states to pay their dues in time or make voluntary contributions to finance peacekeeping operations and other activities. Some of the actions of the UN, like peacekeeping operations enacted by the Security Council, are quite costly. Currently there are 15 peacekeeping operations with almost 120,000 uniformed and civilian personnel worldwide with an annual cost of about $7.8 billion. Overdue contributions for peacekeeping alone are over $2 billion. Obviously, the UN, like any other organization, cannot achieve much if it does not have the resources to implement policies and carry out operations that cost money. Again, the UN can only rely on the good will and the national budgets of member states. Obviously, if there is no “financial will” on the part of member states, there can be no ways and no means for the UN to carry out its activities including peacekeeping operations.
While the UN is striving to overcome its difficulties, the international community and individual states are expecting its involvement in addressing international issues and resolving conflicts. At the same time, the prevailing general feeling is that the world cannot afford further weakening of the UN. After all, it is the only universal governmental forum where nations can get together to talk. Exchanging arguments and words in Manhattan is better than exchanging fire elsewhere in the world. In a shrinking world of escalating complexity, increasing interdependence and narrowing options, a global organization with adequate political credibility and sound economic foundations is a necessity. Let us not forget that the UN was born -- like a phoenix -- amidst the flames and ashes of World War II with the primary goal of maintaining peace and saving “succeeding generations from the scourge of war.” This objective has not been achieved, but it is worth continuing the effort and keeping the hope alive.
Although many UN efforts in conflict resolution and peace maintenance have failed, blaming the UN (or only the UN) is an oversimplification. After all, the UN is nothing else than a microcosm and a reflection of the real world which has many problems and few solutions, or no solutions at all in some cases. As an institutional arrangement through which countries interact, the UN can be efficient only if all parties involved have the will and commitment to overcome difficulties and find solutions. This is the real issue. After all, we need the UN as much as it needs us.
(TheEnglish text was first published in the In Depth, Vol. II, Feb. 2014)
Cyprus Centre for Strategic Studies: http://strategy-cy.com
*Joseph S. Josep, Ex – Ambassador of Cyprus to Greece,
Professor of Political Science, University of Cyprus
